Met Verhalenmakers werken we aan een e-book over storytelling met behulp van het storycanvas. Het is gratis voor onze nieuwsbriefabonnees en deelnemers aan onze opleidingen.
Op Publiek20, de inspiratiedag in de Gentse Vooruit, gaven we de sessie Storycanvas. Storytelling in 11 stappen. Daarvan zijn we nu de tekst aan het uitschrijven. Het wordt een handleiding waarmee je snel een goed verhaal kunt opzetten.
In mei moet het e-book klaar zijn. (We hadden het eigenlijk al af willen hebben maar de coronacrisis dwarsboomde dat plan.) Onze nieuwsbriefabonnees en deelnemers aan onze opleidingen krijgen het dan gratis.
De basis van de handleiding is het storycanvas. Daarmee leg je in minder dan een uur de basis van een sterk verhaal. In elf stappen bouw je een verhaal op en zie je wat je mag weglaten en wat niet.
Door het verhaal op je doelgroep af te stemmen en een spanningsboog te creëren neem je je publiek helemaal mee tot het slot.
Voor alle verhalen die Verhalenmakers maakt in opdracht van organisaties gebruiken we het storycanvas.
Wil je het gratis e-book ontvangen? Schrijf je in op onze (gratis) nieuwsbrief. Of schrijf je in voor een van onze opleidingen. Volgde je al een opleiding, dan krijg je het e-book automatisch toegestuurd.
In tijden van corona bewijst storytelling bijzonder nuttige diensten. 3 tips om je communicatie, en niet alleen je crisiscommunicatie, te versterken via verhalen.
1. Toon concrete acties tegen corona
Verhalen gaan niet alleen over dingen die voorbij zijn, ze kunnen ook over toekomstige, al dan niet gewenste situaties gaan. Als je mensen wil motiveren om iets te doen bijvoorbeeld, vertel dan een verhaal. Handleidingen, instructies: ook al bestaan ze maar uit enkele zinnen, het zijn allemaal verhalen.
Want wat doen verhalen eigenlijk? Ze tonen concrete situaties waarin concrete mensen (mensen met een naam, mensen met een gezicht) concrete acties uitvoeren en zo concrete problemen oplossen. Precies door het allemaal concreet te maken wordt onze verbeelding geactiveerd. En als we er ons iets bij kunnen voorstellen, weten we meteen wat ons te doen staat. Want in deze verhalen zijn wij telkens de hoofdpersoon (en corona is het probleem uiteraard).
Op Twitter kwam ik deze mooie tegenstelling tegen (met dank aan Sofie Verhalle). Ga het niet allemaal zitten uitleggen, wees niet te abstract of te vaag. Nee, wees concreet, toon duidelijke actie(s) tegen corona. Schotel mensen duidelijke situaties voor met herkenbare woorden en dan stappen ze sneller in je verhaal.
Vertel dus: blijf thuis, werk thuis, doe maar één keer per week boodschappen, hou 1,5 meter afstand, geef geen hand, was je handen … Vertel niet: doe aan social distancing, gebruik je gezond verstand, plaats jezelf in quarantaine, beperk je contacten – allemaal veel te vaag, de verbeelding blijft uit.
2. Toon de impact van je acties tegen corona
Als één persoon drie personen besmet met corona, en elk van die drie personen besmet op zijn beurt drie andere personen, dan leidt dat in amper dertien stappen tot de besmetting van maar liefst anderhalf miljoen mensen. Door dat duidelijk te vertellen, bijvoorbeeld via de grafiek hieronder, ziet elke persoon wat de enorme impact is als hij onvoldoende afstand houdt (of een van de andere acties uit het vorige punt verwaarloost).
Ook grafieken kunnen dus verhalen vertellen. De grafieken met de afgevlakte curves (het uitstellen van de piek zodat de ziekenhuizen niet overrompeld worden) zijn daar een ander voorbeeld van, al vertrokken die niet vanuit het standpunt van één persoon en zijn ze daardoor misschien iets minder efficiënt dan de grafiek hier.
Een goed verhaal toont de impact van de acties van de hoofdpersoon. Het laat zien hoe hij of zij het doel bereikt, in dit geval: hoe jij en ik het aantal besmettingen fors vermindert door niet naar een feestje te gaan of thuis te blijven.
Wie de impact van zijn eigen acties ziet, wordt niet zozeer ergens toe verleid – verleiding werkt maar zolang de wortel te zien is -, nee, hij wordt geïnspireerd om iets te doen. Hij voelt en begrijpt waarom iets nodig is. Het effect is veel langduriger.
3. Toon je live-verhalen
Verhalen zijn op hun best als ze live worden verteld. Een verteller, een verhaal, een publiek: meer is niet nodig voor storytelling. Vandaar het snel groeiende succes van podcasts – die zijn eigenlijk een terugkeer naar de roots van storytelling. Vandaar ook het al wat oudere succes van video’s waarop je mensen ziet en hoort vertellen. Denk maar aan de TED-lezingen. Of denk maar aan de museumzaal waar je zo’n video tegenkomt: bijna onbewust loop je daarnaartoe.
In het STAM, het Gentse stadsmuseum, hebben ze dat zeer goed begrepen. Ze hebben van de nood een deugd gemaakt. Historica Tina De Gendt zou daar een lezing geven over de verborgen verhalen van de wijk Brugse Poort. Door corona gaat die lezing niet door.
Tina vertelt nu die verhalen online. Je ziet haar live vertellen – zo te zien doet ze dat thuis, wat de setting nog authentieker maakt – en ondertussen krijgen we de beelden uit de Brugse Poort te zien. Ze hakte haar lezing in tien kortere stukken en het STAM zette die op YouTube.
Het enige verschil met een lezing is dat het publiek niet live aanwezig is. Maar het ziet de vertelster wel live bezig, en daar draait het om. Het is net dat wat het bijzonder onderhoudend maakt. Hopelijk krijgen we na de coronacrisis nog meer van dat soort live-verhalen.
Wil je zelf aan de slag gaan met storytelling? Verhalenmakers maakt niet alleen verhalen, we helpen je ook verhalen maken, onder meer viaopleidingen storytelling.
Als gevolg van het coronavirus stelt Verhalenmakers alle opleidingen van maart uit tot het najaar. Voor de open opleidingen ligt al een nieuwe datum vast.
In maart had Verhalenmakers nog twee open opleidingen op het programma:
Op Publiek20 in de Gentse Vooruit gaven we dinsdag een sessie Storycanvas. Storytelling in 11 stappen. Dit zijn enkele van de tips die wij toen hebben gegeven.
1. Geen held zonder schurk
Je vertelt iets over een interessante persoon, iemand die iets heel moois heeft bereikt. En toch slaat je verhaal niet aan. Dat komt doordat je hoofdpersoon geen moeite moest doen om zijn doel te bereiken – of jij vertelt het niet, dat kan ook. En dan verliezen we al snel de aandacht. Het wordt pas boeiend als onderweg naar het doel obstakels opduiken. Dat is menselijk. We doen voortdurend dingen met vallen en opstaan. Daarom bevatten drie van de elf vakken van ons storycanvas obstakels.
Foto Diederik Decroix
2. Actie, geen uitleg
Als je hoofdpersoon gaat uitleggen waarom je organisatie zo fantastisch is, dan praat hij als een PowerPoint. Verhalen vertellen is net het tegenovergestelde. Niet vertellen waarom iets gebeurt, maar wat er gebeurt. Het zijn de acties die de verbeelding van je publiek in gang zetten. De kijker, lezer of luisteraar ziet het zo voor zich. Daarom bevatten drie van de elf vakken van het storycanvas acties.
3. Elk publiek een ander verhaal (en storycanvas)
Niet iedereen vindt elk verhaal even boeiend. Richt je daarom niet tot de volledige doelgroep van je organisatie. Verdeel die doelgroep in kleinere groepen en vertel dan aan elke groep een ander verhaal, en maak dus telkens een ander canvas. Ook als je hetzelfde verhaal aan een andere doelgroep vertelt, zal dat er net iets anders uitzien, omdat die andere doelgroep met andere ogen naar je held kijkt.
In onze opleidingen storytelling (en ook in de verhalen die we voor organisaties maken) gebruiken we steevast het storycanvas dat we hebben ontwikkeld. Wil je ook met het storycanvas aan de slag, schrijf je in voor een van onze opleidingen.
Wat onthouden we van de nieuwe Digimeter voor storytelling? Dat podcasts in Vlaanderen het omslagpunt naderen. Vanaf dat punt kan het plots heel snel gaan.
Podcast blijft groeien in Vlaanderen. Vorig jaar luisterde al 14 procent van de Vlamingen minstens maandelijks naar een podcast.
2019 was nog niet het jaar van de doorbraak voor podcasts, maar met 14 procent "bereikt ook deze mediavorm stilaan het omslagpunt vanaf waar het plots snel zou kunnen gaan", stellen de onderzoekers.
Eind vorig jaar signaleerden we podcasts als een van de 5 storytelling-trends om in de gaten te houden voor 2020.
Welk platform voor podcasts?
Om helemaal door te breken moet er een referentieplatform komen voor podcast. Dat is er nog niet.
De meeste podcasts bereiken de Vlaamse luisteraars nog steeds via websites (52 procent). "Maar het valt op dat platformen als Spotify (27 procent), Apple (20 procent) en Google (12 procent) hier alsmaar belangrijkere gatekeepers worden", meldt de Digimeter.
Bron: Digimeter 2019
Sinds 2009 brengt imec.digimeter de trends rond bezit en gebruik van media en technologie in Vlaanderen in kaart. De resultaten en bevindingen in de Digimeter 2019 zijn gebaseerd op een bevraging bij 2.754 Vlamingen van minstens 16 jaar.
Wil je zelf podcasts gaan maken voor je bedrijf of organisatie uit social profit en overheid? De komende maanden vinden verschillende podcast-opleidingen plaats in De Punt in Gentbrugge. Eén opleiding is al volzet.
Verhalenmakers heeft De Punt gekozen als hoofdkwartier. Het bedrijvencentrum in Gentbrugge gaat daarvoor een strategische samenwerking aan met Verhalenmakers. De meeste storytelling-opleidingen krijgen daar nu onderdak.
Verhalenmakers heeft een voorliefde voor plaatsen waar vele verhalen elkaar kruisen. En dan is De Punt een zeer logische keuze.
Deze gezellige bijenkorf telt ondertussen meer dan honderd bewoners: een inspirerende mengeling van starters en meer gevestigde bedrijven, van sociaal ondernemers, vzw's, coöperatieve bedrijven en commerciële bedrijven, en van permanente bewoners en passanten. Een mix die perfect aansluit bij het profiel van Verhalenmakers.
De keuze voor De Punt als hoofdkwartier betekent dat de meeste opleidingen van Verhalenmakers er zullen plaatsvinden. Het bedrijvencentrum beschikt over negen vergader- en leslokalen. Het zijn ruime lokalen, vol licht, en met uitstekende koffie!
Dit jaar vinden al zeker 6 storytelling-opleidingen plaats in De Punt. Het zijn storytelling-opleidingen voor bedrijven, zelfstandigen, social profit en overheid. Je leert er verhalen maken (met behulp van het zeer handige storycanvas) en die in je communicatie integreren. Je leert ook videoverhalen maken met je smartphone en natuurlijk ook podcasts, die dit jaar aan hun grote doorbraak bezig zijn.
6 opleidingen storytelling in 2020
Dit zijn de 6 storytelling-opleidingen die nu al vastliggen in De Punt. (En zoals de inschrijvingen nu lopen, worden dat er zeker nog meer.)
Het bedrijvencentrum beschikt ook over een mooie evenementenruimte. Toevallig waren we daar met Verhalenmakers begin deze maand te gast op de regiodag van Stichting Tegen Kanker. Aan de vele enthousiaste vrijwilligers hebben we toen een storytelling-workshop gegeven.
De Punt is goed bereikbaar, zowel met openbaar vervoer als auto. Het bedrijvencentrum ligt op minder dan tien minuten wandelen van het treinstation Gentbrugge. De E17 is in minder dan 5 minuten te bereiken.
Deelnemers aan de regiodag van Stichting tegen Kanker in De Punt.
Verhalenmakers maakt verhalen en helpt verhalen maken. Dat doen we onder meer viaopleidingen storytelling.
Met inspirerende verhalen trekt je organisatie sneller de juiste talenten aan. 3 tips voor storytelling bij employer branding.
Op 18 februari gaven we een sessie storytelling op de inspiratiedag over employer branding van HRWijs, de HR-poot van Verso (de werkgeversorganisatie van sociale ondernemingen). De deelnemers gingen er aan de slag met ons storycanvas. Ze kregen daarbij heel wat tips, waaronder deze drie.
1. Zet je medewerkers in voor employer branding
Zet je huidige medewerkers in als ambassadeurs. Zij zijn de helden van je verhalen. In dit voorbeeld van de VRT is Hanne de hoofdpersoon. Laat je helden vertellen wat ze doen in je organisatie, hoe ze de problemen aanpakken, wie ze zijn.
In een goed verteld verhaal identificeert het publiek – in dit geval: het talent dat je wil aantrekken – zich met die hoofdpersoon. Het publiek voelt mee: Hé, dat ben ik! Ik wil ook werken zoals Hanne. Via de hashtag #vrtvolk doet de VRT op een heel slimme manier aan employer branding.
Alleen actie activeert de verbeelding in storytelling. Laat in je verhaal je medewerkers niet uitleggen waarom ze graag bij je organisatie werken ("omdat ik toffe collega's heb", "omdat ik mijn creativiteit kwijt kan" …), want dan heb je geen verhaal meer. Laat ze vertellen wat ze doen, welke uitdagingen ze tegenkomen, hoe ze die oplossen, hoe hun werkdag eruitziet.
Een mooi voorbeeld van employer branding krijgen we hier van de Vlaamse overheid. Die zette Heidi in om duidelijk te maken hoe de werkdag van een dossierbehandelaar eruitziet. Dat doet ze vooral in de tweede zin. De eerste zin voegt zelfs nog wat actie toe: ook al waren we er niet bij, we zien zo het moment voor ons dat Heidi op de vacature reageerde.
3. Wacht niet tot er een vacature is
Begin niet plots aan storytelling te doen wanneer je een vacature hebt. Employer branding doe je het hele jaar door. Toon het hele jaar door wat er achter de schermen van je organisatie gebeurt. Sociale media lenen zich heel goed tot dergelijke making of-verhalen.
Verhalen zoals dat over Carla, die op een zaterdagavond nog volop vijfhonderd mappen aan het maken is voor de inspiratiedag van Publiek Centraal, vertellen veel over het engagement en de sfeer in je organisatie.
Wil je zelf aan de slag gaan met storytelling voor employer branding of andere doeleinden? Verhalenmakers maakt niet alleen verhalen, we helpen je ook verhalen maken, onder meer viaopleidingen storytelling.
Hoe pak je storytelling best aan in social profit en overheid? De deelnemers van de opleiding gisteren zetten zelf enkele tips voor hun collega’s op een rijtje.
De opleiding Storytelling voor social profit en overheid van deze winter zit erop (de volgende opleiding vindt plaats in april). Op het eind van de dag vroegen we de elf deelnemers wat ze meenemen naar hun organisatie. We bundelden de antwoorden tot 7 tips.
1. Storytelling begint bij de voorbereiding
Het succes van storytelling hangt af van een goede voorbereiding. Plan tijd in om de verhalen in je organisatie naar boven te halen; maak er bijvoorbeeld een vast agendapunt van tijdens het wekelijkse teamoverleg. Denk bij elk verhaal ook eerst na over de structuur (zie tip 2).
2. Gebruik het storycanvas
Je publiek heeft niet veel tijd voor je verhaal, het moet meteen weten waar het over gaat, wat de rode draad is, wat het doel is van je held. Gebruik daarom het storycanvas van Verhalenmakers. Het biedt een goed houvast bij de voorbereiding van je storytelling. Je ziet meteen de structuur van je verhaal. En je ziet of het verhaal geschikt is voor je doelgroep.
3. Haal de held uit je doelgroep
Storytelling draait rond identificatie: je doelgroep moet zich met je held(in) kunnen vereenzelvigen. Dat wordt een stuk makkelijker voor de doelgroep als de held(in) uit de doelgroep zelf komt. Als je ouders van kinderen met autisme wil bereiken, vertel dan een verhaal waarin zulke ouders de hoofdrol spelen.
Je hoofdpersoon wordt pas interessant als hij een obstakel moet overwinnen. De ouders van een kind met autisme bijvoorbeeld willen hun kind naar een gewone school sturen maar twijfelen of het kind zich daar wel thuis zal voelen. Het obstakel (de twijfel) geeft je held (de ouders) een droom, een doel (de twijfel wegnemen), er ontstaat een spanningsboog in je verhaal.
5. Je organisatie is niet de held
Daal niet als een deus ex machine neer om het probleem van je hoofdpersoon op te lossen. Hij moet zijn obstakels zelf uit de weg zien te ruimen. Je organisatie kan daarbij hooguit helpen, met een dienst of product waarmee de held zijn probleem kan oplossen. Vermijd bij storytelling zoveel mogelijk de naam van je organisatie te noemen. Laat die naam pas zien na het verhaal, zoals in dit filmpje over Stephanie.
6. Storytelling toont vooral de actie
Storytelling draait rond verbeelding. Je publiek moet zich kunnen voorstellen wat er gebeurde. Toon daarom de concrete acties die je held uitvoert, leg zo weinig mogelijk uit waarom hij die acties onderneemt. Als je iemand interviewt voor je verhaal, moet je vooral voortdurend vragen wat er precies gebeurd is, wat hij precies gedaan heeft. Een regisseur onderbreekt zijn film ook niet om zelf even te komen uitleggen waarom de held zopas iets heeft gedaan.
7. Storytelling als locomotief
Storytelling kun je overal toepassen in je communicatie: in folders, nieuwsbrieven en persberichten, op je website, sociale media en affiches. Gebruik je verhalen daar als een locomotief. Begin met een verhaal, dan krijg je meteen een goede connectie met je publiek. Gebruik die connectie om nadien je “droge” informatie te serveren.
Met dank aan Tanguy Corbillon, Sara Logghe, Bert Eggermont, Karen Bral, Babette Verbrugghe, Nathalie Jennes, Klaartje Brits, Sophie Tuyttens, Aline Daems, Nadescha Turelinckx en Anneleen Cosijn voor de tips.
Wil je zelf aan de slag gaan met storytelling? Verhalenmakers maakt niet alleen verhalen, we helpen je ook verhalen maken, onder meer viaopleidingen storytelling.
Wil je zelf een video maken met je smartphone? Leer het in één dag met VRT-journalist en smartphone-expert Job Van Nieuwenhove.
Zonder goede beelden werkt communicatie niet meer. Organisaties en bedrijven gebruiken steeds vaker video’s om meer publiek te bereiken. Met een smartphone kun je tegenwoordig snel en goedkoop knappe video’s maken.
De opleiding wordt gegeven door VRT-journalist en smartphone-expert Job Van Nieuwenhove. Na de opleiding kunnen alle deelnemers nog bij hem terecht voor onlinecoaching.
Van storycanvas tot video
Verhalenmakers biedt nog een andere video-opleiding aan: Storytelling: van storycanvas tot video. Daarin is er meer aandacht voor de opbouw van het verhaal.
Je leert een inspirerend verhaal maken over je eigen organisatie, met behulp van het storycanvas van Verhalenmakers. Dat verhaal zet je ’s namiddags om in een video, ook met je eigen smartphone.
De trainers van die opleiding zijn Rudy Pieters (Verhalenmakers, Publiek Centraal, Universiteit Gent, Hogeschool Gent, Vives) en Job Van Nieuwenhove.
Tevreden verhalenmakers, daar doen we het voor. Van Sophie Reyntens van Bednet kregen we dit mooie verhaal.
Bednet
“De opleiding storytelling heeft me enorm geholpen om mijn interviews beter en gerichter te voeren maar vooral om nadien mijn verhaal op te bouwen.
“Vroeger verloor ik mij in details en vond ik het moeilijk een rode draad in mijn verhaal te krijgen. Nu weet ik exact waar ik op moet focussen en welke toon ik moet zetten. Een echte aanrader dus als je een goede verhalenmaker wil worden.”
Sophie Reyntens, communicatie en fondsenwerving Bednet
Wil je zelf aan de slag gaan met storytelling? Verhalenmakers maakt niet alleen verhalen, we helpen je ook verhalen maken, onder meer viaopleidingen storytelling.
