Categorieën
instrumenten storycanvas

Storycanvas is vernieuwd

Het Storycanvas van Verhalenmakers is vernieuwd! Het werd een flinke make-over, zelfs de naam is veranderd, naar Story Design Canvas. Je zal nu nog intuïtiever, nog sneller een verhaal kunnen ontwerpen dat volledig is afgestemd op je doelgroep en call to action.

Het Storycanvas is al enkele jaren het succesnummer van Verhalenmakers. Enkele duizenden communicatieprofessionals gingen er al mee aan de slag. Ik gebruik het canvas in elke opleiding, en op het eind zeggen de deelnemers bijna zonder uitzondering dat het canvas de grootste winst is die ze uit de opleiding haalden. “Eindelijk een framework dat mij zegt hoe ik eraan moet beginnen.”

Ontwerp in 20 minuten een verhaal

Het basisconcept van het canvas is daarom hetzelfde gebleven. Never change a winning canvas. Nog steeds is het Story Design Canvas, zoals het nu heet, een tool waarmee je in 20 minuten een verhaal kunt ontwerpen. Nog steeds kun je er een verhaal mee maken dat perfect is afgestemd op de doelgroep die je voor ogen hebt en op de actie die je van die doelgroep wil.

De aanpassingen hebben het canvas nog intuïtiever en flexibeler gemaakt. En ze verankeren elk verhaal nog sterker in je organisatie- en communicatiestrategie.

Missie en visie als basis

De belangrijkste aanpassing is de toevoeging van enkele extra vakken. In de eerste nieuwkomer komt het doel van de doelgroep. Ik stel namelijk keer op keer vast dat communicatieprofessionals daar het makkelijkst uit bocht gaan.

De andere extra vakken zijn voor de missie en visie, het fundament van elke organisatie. Daardoor worden de parallellen met de obstakels, de acties en het doel van de hoofdpersoon goed zichtbaar. (En zo zie je ook – een mooi meegenomen neveneffect – dat je missie en visie niets anders dan het verhaal van je organisatie zijn.)

Meer obstakels en acties

Daarnaast hebben we het aantal obstakels en acties in je verhaal flexibeler gemaakt. In het vorige Storycanvas had je drie vakken voor de acties, één voor elk actie, en drie voor de obstakels, één voor elk obstakel. Maar soms is een verhaal iets langer (of korter), heeft het iets meer (of iets minder) obstakels en acties.

Daarom zijn de acties nu samengevoegd in één vak, waarin je drie tot vijf acties kunt schrijven. Hetzelfde deden we met de obstakels.

Story Design Canvas

Eerst design, dan pas productie en distributie

De kwaliteit van veel storytelling laat vandaag te wensen over omdat de focus meteen op de uitwerking ligt. Alle aandacht gaat naar de productie (vaak video) en naar de distributie (vaak via sociale media).

Maar een verhaal mag nog zo goed gemaakt zijn, en op het juiste moment via het juiste kanaal verspreid zijn, als het niet goed ontworpen is, dan mag je het vergeten. Dan kijkt geen kat naar je video op Instagram of TikTok.

Story design dus is het allerbelangrijkste. Vandaar ook de nieuwe, preciezere naam.

Story Design Canvas intensief testen

We hebben het Story Design Canvas de afgelopen weken al meerdere malen getest en de reacties waren unaniem positief. Om er het perfecte Story Design Canvas van te maken, gaan we het tot de zomer blijven testen, intensief testen zelfs, zowel tijdens 1 op 1-sessies als tijdens opleidingen.

Na de zomer volgt dan de officiële lancering, met een nieuw gratis e-book en een volledig nieuwe online-opleiding.

Het Story Design Canvas gebruiken we in al onze storytelling-opleidingen.

Categorieën
storycanvas tips

Storytelling in 3 stappen

Een goed verhaal maken hoeft niet lang te duren. Je moet alleen eerst een plan maken. En dat plan maak je in een-twee-drie. Storytelling in 3 stappen.

Om een goed verhaal te maken heb je natuurlijk meer dan 3 stappen nodig. Het storycanvas van Verhalenmakers telt zelfs 11 stappen. En je kunt er gerust nog wel enkele bedenken.

Maar de 3 belangrijkste stappen van storytelling zijn altijd dezelfde. Je moet eerst een doelgroep bepalen, dan een hoofdpersoon kiezen, en tot slot die hoofdpersoon aan het werk zetten.

storytelling in 4 stappen

Stap 1: Bepaal de doelgroep

De eerste stap om een goed verhaal te maken is niet met het verhaal zelf beginnen. Bepaal eerst je doelgroep. Aan wie wil je een verhaal vertellen? En wat wil je bereiken met je verhaal? Dat wil zeggen: welke actie moet je doelgroep ondernemen?

Deze video van De Kringwinkels richt zich bijvoorbeeld op sociaal geëngageerde Vlamingen met een hogere opleiding, een van de doelgroepen van de Kringwinkels. Met dit verhaal wil de organisatie hoger opgeleiden overtuigen om naar de (Dag van de) Kringwinkel te komen.

Stap 2: Kies een hoofdpersoon

De tweede stap naar goede storytelling is een hoofdpersoon kiezen. Kies iemand waar je doelgroep zich in herkent. Het makkelijkst is een held(in) uit de doelgroep zelf te kiezen. Komt die niet uit de doelgroep, kies dan iemand wiens profiel sterk overeenkomt met dat van de doelgroep. Dat kan iemand bijvoorbeeld van dezelfde leeftijd zijn, of iemand met dezelfde opleiding.

In de video van De Kringwinkels die we net zagen, is Hussein de held, een Syrische student die naar België is gevlucht en in een Kringwinkel aan de slag ging. Hij komt niet uit de doelgroep, maar leunt daar sterk bij aan: hij volgde in Syrië een hogere opleiding en wil die in België voortzetten.

storyteling held / hoofdpersoon

Stap 3: Zet je hoofdpersoon aan het werk

De laatste van de 3 stappen om tot een goed verhaal te komen is leven in de brouwerij brengen. Je hoofdpersoon moet een of meerdere problemen (obstakels) tegenkomen en die proberen uit de weg te ruimen. Dat resulteert in meerdere acties.

In de video van De Kringwinkels komt Hussein twee grote obstakels tegen. Eerst is er de oorlog in zijn eigen land. Daarvoor gaat hij op de vlucht (actie 1). Vervolgens is zijn taal een probleem: hij spreekt geen Nederlands. Daarvoor gaat hij een opleiding volgen (actie 2). En vervolgens in een Kringwinkel werken (actie 3), om zijn Nederlands nog te verbeteren.

Storytelling in 3 stappen = storycanvas

Om stap voor stap een verhaal te bouwen heeft Verhalenmakers het storycanvas ontwikkeld. Daarmee kan iedereen zelf aan storytelling doen. In minder dan een uur heb je de basis voor een goed verhaal.

We gebruiken het storycanvas ook voortdurend zelf. We gebruikten het dus ook om het videoverhaal van Hussein te maken voor De Kringwinkels.

In onze opleidingen leer je stap voor stap een goed verhaal bouwen met behulp van het storycanvas. De komende maanden zijn er opnieuw opleidingen voor bedrijven, zelfstandigen, socialprofitorganisaties en overheden.

Categorieën
storycanvas voorbeelden

Storycanvas maakt je storytelling beter

Respect. Veel respect. Met dat gevoel ging ik naar huis nadat Hussein me zijn verhaal had verteld. Maar een authentiek verhaal garandeert nog niet dat je publiek je helemaal tot het einde volgt. Daarvoor is meer nodig. Het storycanvas helpt je hierbij. Het storycanvas maakt je storytelling beter.

storycanvas Hussein

Hussein, een Syrische student, was op familiebezoek in Turkije, raakte daar zijn papieren kwijt en kon niet meer terug naar huis. Of liever, hij kon wel nog terug, maar zonder die papieren moest hij het leger in. In volle oorlog.

Een bootje op de Middellandse Zee

Hij trok naar de Turkse kust, stapte daar in een gammel bootje, stak de Middellandse Zee over en belandde uiteindelijk in België. Al na enkele weken sprak hij een aardig mondje Nederlands. Maar dat volstond niet, vond hij. Hij wilde nog hetzelfde jaar hogere studies beginnen, in Gent, en daarom moest zijn Nederlands nog veel beter.

Dus ging hij in De Kringwinkel werken. Niet ergens weggestoken achteraan in het magazijn, nee, aan de balie, waar hij met de klanten kon praten, waar hij de telefoon kon beantwoorden. En dus zijn Nederlands kon verbeteren. Na enkele maanden sprak hij al voldoende Nederlands om opnieuw te gaan studeren. Respect – ik zei het al.

Ik had een sterk verhaal – dat voelde ik van de eerste minuut. Maar ik wist ook: zo’n verhaal kun je makkelijk verknoeien.

(Het verhaal gaat door na de video.)

Het verhaal van Hussein is een van vijf video’s die ik in 2018 maakte voor De Kringwinkels, naar aanleiding van de Dag van de Kringwinkel.

In het voorgesprek vertelde hij me veel meer dan de video heeft gehaald. En veel van wat hij vertelde, was even straf als wat hij nadien voor de camera zei. Maar de video mocht maar 2 minuten duren. Hoe maak je dan de keuze? Welke fragmenten uit zo’n bewogen verhaal behoud je?

Storycanvas helpt je storytelling

Daarvoor heb ik het storycanvas ontwikkeld. Dat is een handig sjabloon waarmee je heel snel een verhaal kunt opzetten en meteen ziet welke fragmenten je behoudt en welke je weglaat. Het storycanvas maakt zo je storytelling beter.

Tussen het voorgesprek en het eigenlijke interview met Hussein had ik een kwartier. Dat volstond om het storycanvas in te vullen. Toen ik weer voor Hussein ging zitten en de camera begon te draaien, wist ik al welk verhaal ik van hem wilde horen.

Via het storycanvas stelde ik gerichte vragen, vragen die bij de montage werden weggeknipt. De opname zelf duurde dan ook niet langer dan een half uur.

Spanning via obstakels en acties

Het storycanvas maakt je storytelling ook beter door een spanningsboog te creëren. Het storycanvas helpt je je verhaal op te bouwen. Want het is niet omdat Hussein een sterk verhaal heeft dat de kijker dat verhaal tot het einde toe zal blijven kijken. Je moet de spanning opbouwen en de gekozen fragmenten op de juiste plaats zetten.

De kern van het storycanvas vormen de obstakels en de acties: 3 obstakels die je hoofdpersoon op zijn weg vindt, en 3 pogingen die hij of zij onderneemt om het obstakel uit de weg te ruimen.

Een obstakel wordt telkens gevolgd door een actie. Zo krijg je zes scènes.

De obstakels van Hussein

Wat zijn de 3 obstakels bij Hussein?

  1. Hij verliest zijn papieren en moet in het leger.
  2. Hij komt in België aan maar spreekt geen woord Nederlands.
  3. Hij spreekt wel Nederlands maar niet goed genoeg om te kunnen studeren.

En de 3 acties, die dus telkens op een obstakel volgen?

  1. Hij vlucht naar België.
  2. Hij leert Nederlands.
  3. Hij gaat in De Kringwinkel werken om nog beter Nederlands te kunnen.

Vallen en opstaan

In storytelling bestaat de kunst erin je kruit niet van bij het begin te verschieten. Je hoofdpersoon mag niet meteen slagen in zijn opzet. Hij moet zijn doel bereiken met vallen en opstaan, met obstakels (vallen) en acties (opstaan). Dan leef je als kijker sterker met hem mee.

Had ik Hussein alleen maar laten vertellen dat hij als Syrische vluchteling te weinig Nederlands sprak om hier te kunnen studeren, maar dat dit dankzij De Kringwinkel toch gelukt is, dan had ik geen echt verhaal verteld. Dan was de spanning snel weggeweest en was Hussein zijn publiek nog voor halfweg kwijtgespeeld.

Volgens het storycanvas moest ik Hussein eerst zijn documenten laten verliezen (vallen) en hem vervolgens laten vluchten (opstaan), op een eerste taalbarrière laten botsen (vallen), zijn eerste lessen Nederlands laten leren, op een tweede taalbarrière laten botsen en tot slot aan de balie van De Kringwinkel in de Brugse Poort in Gent doen belanden.

Ik was het storycanvas zeer dankbaar. Want een verhaal als dat van Hussein verdient veel kijkers. Kijkers die het verhaal helemaal uitkijken.

Wil je zelf aan de slag gaan met storytelling? Verhalenmakers maakt niet alleen verhalen, we helpen je ook verhalen maken, onder meer via opleidingen storytelling.